Το ψάρι αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της μεσογειακής διατροφής.

Στις μέρες μας παρατηρείται σε αραιή έως μηδενική κατανάλωση αυτού του προϊόντος καθώς θεωρείται ότι αποτελεί ακριβή επιλογή για το καθημερινό πιάτο της οικογένειας, στη σημερινή δύσκολη οικονομικά εποχή.

Ωστόσο, συναντάμε πολλά άτομα που αποφεύγουν να καταναλώσουν ψάρι καθώς δυσκολεύονται στο καθάρισμα. Το πιο εύκολο είναι να επιλέγουμε φιλέτο ψαριού ή μικρά ψάρια που καταναλώνονται ολόκληρα.

Κρίνεται αναγκαίο να μάθουμε γιατί είναι τόσο πολύτιμη η κατανάλωση ψαριών για το σώμα μας.

Το είδος αυτού του τροφίμου περιέχει πληθώρα βιταμινών και μετάλλων, σημαντικών για τον οργανισμό μας.

Κυρίως τα θαλασσινά ψάρια περιέχουν μέταλλα όπως νάτριο, κάλιο, φώσφορο, χαλκό, σίδηρο, μαγνήσιο, ιώδιο και ασβέστιο, ιδιαίτερα τα μικρότερα ψάρια (π.χ. γαύρος, μαρίδα) που τρώγονται ολόκληρα.

Είναι πλούσια σε λιποδιαλυτές βιταμίνες Α,Ε,D,K, οι οποίες συνδέονται άρρηκτα με τα αναντικατάστατα ω-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, των οποίων κύρια πηγή είναι τα λιπαρά ψάρια (π.χ. σκουμπρί, σαρδέλα, σολομός, τόνος, πέστροφα), αλλά και σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β.

Όλα τα ψάρια έχουν την ικανότητα να ενισχύουν τη μνήμη και τη συγκέντρωση του ατόμου.

Ακόμη και τα κατεψυγμένα, θεωρούνται σχετικά ισάξια με τα φρέσκα, εφόσον έχουν υποστεί την ενδεδειγμένη διαδικασία (έχουν μπει σύντομα, έπειτα την αλίευσή τους, σε χώρο με πολύ χαμηλή θερμοκρασία, ενώ η απόψυξή τους γίνεται σταδιακά).

Η ύπαρξη πολυακόρεστων (ω-3 & ω-6) λιπαρών οξέων οδηγεί τον οργανισμό σε αυξημένη προστασία των αρτηριών, σε μείωση της «κακής» (LDL) χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων, της αρτηριακής πίεσης και της αραίωσης του αίματος. Συλλογικά, τα παραπάνω παρεμποδίζουν την αθηροσκλήρωση, τη θρόμβωση, μειώνουν τον κίνδυνο καρδιοπαθειών καθώς και εγκεφαλικών επεισοδίων.

Επιπλέον, η λήψη αυτών των θρεπτικών στοιχείων συντελεί στην βελτίωση της πνευματικής εργασίας, την ανάπτυξη του εγκεφάλου, την εύρυθμη λειτουργία του νευρικού συστήματος, προλαμβάνοντας ταυτόχρονα τη γήρανση.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως η κατανάλωση προϊόντων πλούσιων σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (ψάρια, θαλασσινά, ιχθυέλαια) συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου εκφυλισμού των πνευματικών ικανοτήτων, της εμφάνισης γεροντικής άνοιας και της νόσου Αλτσχάιμερ σε ηλικιωμένους.

Το σύνολο των παραπάνω ωφελειών συμπληρώνονται από την αντιφλεγμονώδη δράση τους, τη ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος του σώματος και την πρόληψη και καταπολέμηση των καρκίνων του μαστού και του προστάτη καθώς και της νόσου του Crohn.

Για όσους ακολουθούν κάποια διατροφή, τα ω-3 λιπαρά οξέα αποτελούν μια πολύ καλή επιλογή που ενισχύει τη λιπόλυση και συμβάλλει στον καλύτερο έλεγχο του σωματικού μας βάρους.

Επιλέγοντας να καταναλώσετε ψάρι, όταν ψηθεί, θα σας δώσει πολύ λίγες θερμίδες, περίπου 100-150 θερμίδες στα 100 γραμμάρια, συμβάλλοντας στην αποτελεσματικότητα του προγράμματος διατροφής σας.

Ιδανική θερμοκρασία για το ψήσιμο των ψαριών θεωρείται 80-85^oC, πολύ υψηλές θερμοκρασίες πρέπει να αποφεύγονται αλλά και οι πολύ χαμηλές για να καταπολεμούνται οι πιθανοί βλαβεροί μικροοργανισμοί.

Η ύπαρξη βιταμινών του συμπλέγματος Β (Β1, Β2, νιασίνη, Β12), με την κατανάλωση ψαριών, ενισχύει το μεταβολισμό μας, την υγεία των νευρικών μας ιστών και των ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Η υψηλή περιεκτικότητα της σάρκας κάποιων θαλασσινών ψαριών σε βιταμίνη Α (κυρίως ξιφίας, σολομός) ενισχύει την όραση, ενώ η βιταμίνη D σε συνδυασμό με το ασβέστιο, σε μικρά ψάρια κυρίως, ενισχύει τα οστά και τα δόντια, όπως και τη λειτουργία του μυοσκελετικού μας συστήματος.

Τα ψάρια αποτελούν τέλεια τροφή για έγκυες γυναίκες, καθώς μειώνουν δραστικά την πιθανότητα πρόωρου τοκετού, βελτιώνοντας συνάμα την ακουστική ικανότητα του βρέφους και οδηγώντας στις βέλτιστες νοητικές και ψυχοκινητικές επιδόσεις του.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι τα ψάρια μπορούν επάξια να αντικαταστήσουν το κόκκινο – ζωικό κρέας, όσον αφορά την υψηλή βιολογική αξία της περιεχόμενης πρωτεΐνης τους.

Άτομα που εμφανίζουν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, βάση ερευνών, καταναλώνοντας ψάρια μειώνουν τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων στο αίμα τους, καθώς και της «κακής» χοληστερόλης.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται σε περιπτώσεις αλλεργιών σε κατανάλωση ψαριών. Όμως, υπάρχουν και οι περιπτώσεις που προκαλείται κάποια «ψευδοαλλεργική» αντίδραση, έπειτα από κατανάλωση συνδυασμού τυριού ή αυγού με ψάρι.

Χαρακτηριστικά, κάποιο κίτρινο τυρί όταν καταναλωθεί στο ίδιο γεύμα με ορισμένα ψάρια (όπως τόνο ή πέστροφα) μπορεί να προκληθεί κάποια εξανθηματική αντίδραση. Οι «ψευδοαλλεργικές» αντιδράσεις αυτές εξαρτώνται από την ποσότητα των συνδυαζόμενων υπεύθυνων τροφίμων, αθροιστικά.

Με βάση τα προαναφερθέντα πιστεύω πως αξίζει να προσπαθήσετε να αυξήσετε την κατανάλωση των ψαριών σε εβδομαδιαία βάση, με οικονομικές επιλογές, για παράδειγμα των κατεψυγμένων φιλέτων.

ΣΥΜΒΟΥΛΗ :

Για να επιλέξετε ένα φρέσκο ψάρι πρέπει να διακρίνεται τα παρακάτω:

1. Λαμπερά μάτια σε εξόφθαλμο.

2. Βράγχια υγρά σε ροζ ή κόκκινο χρώμα.

3. Να διατηρείται το σχήμα του (νεκρική ακαμψία).

4. Το δέρμα του να είναι σκληρό και άκαμπτο (το πιέζετε και δεν βουλιάζει το δέρμα στο σημείο, το δέρμα επανέρχεται αμέσως).

5. Το δέρμα του να έχει λαμπερό και φυσιολογικό χρώμα.

6. Ενώ τα λέπια του είναι άθικτα και λαμπερά.

Με τιμή.

Διαιτολόγος – Διατροφολόγος.